Cinsiyet eşitsizliği perspektifinden Covid-19 pandemisinin çalışan anneler üzerindeki etkileri

Abstract

Günümüz dünyasında kadınların gittikçe daha fazla iş yaşamında yer alması çalışan annelerin ve dolayısıyla çift kariyerli eşlerin sayısının artmasına yol açmaktadır. Çalışma yaşamında artan bu dönüşüm özellikle iş-yaşam dengesi ve iş-aile çatışması gibi kavramların önem kazanmasını ve bu alandaki çalışmaların artmasını sağlamaktadır. Yapılan birçok çalışma iş-yaşam dengesini etkileyen faktörler ile iş-yaşam dengesinin ortaya çıkardığı olumsuz sonuçları ortaya koymakta ve bu çalışmalarda cinsiyet rolleri belirgin bir şekilde ön plana çıkmaktadır. Hâlihazırda pandemi öncesi çalışan kadınların yaşadıkları zorluklar mevcutken bu sorunlar pandeminin ortaya çıkışıyla birlikte ciddi oranda artış göstermiştir. Uzaktan çalışmanın yaygınlaşmasının bir sonucu olarak işlerin evden yürütülmeye başlanmasının yanı sıra, özellikle belirli bir süre okulların yüz yüze eğitime ara vermesi birçok çocuğun evden öğrenimlerine devam etmek zorunda kalmasına sebebiyet vermiştir. Bu durum en çok çalışan anneleri etkilemiş ve hem işini hem de çocuğunun sorumluluğunu yürütmeye çalışan kadınların yaşadıkları rol çatışmalarını artırmıştır. Bu gelişmelere paralel olarak literatürde Covid-19 pandemisi ile birlikte çalışan anneleri ele alan çalışmaların da arttığı görülmektedir. Bu çalışmanın temel amacı pandeminin çalışan anneler üzerindeki etkilerini belirlemek ve bu faktörleri cinsiyet eşitsizliği bağlamında değerlendirerek iyileştirme önerileri sunmaktır. Çalışma kapsamında 2021 yılında yayınlanan ve Covid-19 pandemisinde çalışan anneleri ele alan çalışmalar incelenerek öne çıkan sorunlar başlıklar halinde ele alınmaktadır. Kadınların ev içinde artan iş ve bakım yükümlülükleri ile aynı zamanda çalışma sorumlulukları çalışan annelerin yoğun biçimde rol çatışması yaşamasına sebep olmakta, iş-yaşam dengelerini, iyi oluşlarını, stres seviyelerini ve duygularını etkilemektedir.