Bir gravür üzerinden Cânibî Ali Paşa’nın Viyana’ya alayla girişinin detayları

Abstract

The entry of Ottoman envoys into the imperial capital Vienna by parade was carried out on a specific day and according to certain rules of ceremony, following the negotiations of the envoys with the Kaiser's officials at Schwechat, the nearest station to the city. This ceremony was a very important part of diplomatic missions, as was the delivery of sultanic letters to the Habsburg monarch. At least until the mid-18th century, the entry into the city was watched by a large crowd lined up along the route of the cortege, and the details of the ceremony were reflected in contemporary reports, letters and newspapers, especially in the Habsburg register of ceremonies. Due to the development of copper engraving (Kupferstich) in Europe, it was increasingly used to depict such ceremonies. By 1740, the level of detail that engraving was able to reveal was reminiscent of a photograph. This article, after analyzing the engravings of two former ambassadors Ibrahim pashas who came to Vienna in the 18th-century, discusses the entry of the Ottoman ambassador Cânibî Ali Pasha into Vienna on August 23, 1740 with 922 people and a huge caravan of 1200 mounts and pack animals on the basis of the excellent and annotated engraving by the German engraver Elias Baeck, which shows the procession in 14 rows with 99 ranks.

Osmanlı elçilik heyetlerinin imparatorluk başkenti Viyana’ya alayla girmesi, şehre en yakın menzil olan Schwechat’ta elçilerin kayzerî yetkililerle yaptığı görüşmeler neticesinde muayyen bir günde ve belli teşrifat kaidelerine göre icra edilirdi. Bu merasim diplomatik misyonun, sultanî nâmeleri Habsburg hükümdarına teslim etmek kadar, çok önemli bir parçasıydı. Şehre giriş törenleri, en azından 18. yüzyıl ortalarına kadar, kortejin geçeceği güzergâh üzerinde dizilen büyük kalabalıklar tarafından seyredilir, merasimin ayrıntıları başta Habsburg teşrifat zabıtlarına olmak üzere çağdaş rapor, mektup ve gazetelere yansırdı. Bakır gravür (Kupferstich), Avrupa’da gelişmesi üzerine, bu tür törenleri tasvir etmek için giderek daha fazla kullanıldı. 1740 yılına gelindiğinde gravürün ortaya koyabildiği ayrıntılarda ulaştığı seviye bir fotoğrafı andıracak ölçüdeydi. Bu makalede, 18. yüzyılda Viyana’ya gelmiş sabık iki Osmanlı büyük elçisi İbrahim paşaların gravür örneklerine bakıldıktan sonra, 922 kişi ve 1200 binek ile yük hayvanıyla muazzam bir kafileye sahip Osmanlı büyük elçisi Cânibî Ali Paşa’nın 23 Ağustos 1740’ta Viyana’ya girişi, bu merasimi 99 zümre ve 14 sıra hâlinde gösteren Alman gravürcü Elias Baeck’in mükemmel ve açıklamalı tören alayı gravürü üzerinden ele alınacaktır.