Bir karar incelemesi: Genel hatlarıyla kıta sahanlığı kavramının gelişim evreleri ve bu evrelerin somut bir örneği: Kuzey Denizi kıta sahanlığı davaları

Abstract

“Kıta sahanlığı” kavramı, Amerika Birleşik Devletleri’nin kıta sahanlığında yer alan toprak altının ve deniz yatağının kaynaklarına ilişkin ulusal politikasını açıkladığı, 2667 sayılı ve 28.09.1945 tarihli bildirisiyle1 birlikte hukuksal açıdan temel anlamını kazanmıştır. Birçok kaynakta yanlış aktarılmaktaysa da kıta sahanlığının hukuki kimliği aslında dönemin ABD Başkanı Truman’ın 28.09.1945 tarihli bildirisi ile ortaya çıkmış değildir. Bu bildiriden önce de adı konulmaksızın, kıta sahanlığı ile ilgili hukuki değerlendirmeler yapılmaktaydı. Fakat kıta sahanlığının hukuki kimliğinin gelişim sürecine bazı olaylar ciddi anlamda katkı sağlamıştır. Bu olaylar; 28.09.1945 tarihli Truman Bildirisi, 1958 tarihli Cenevre Deniz Hukuku Konferansı, 20.02.1969 tarihli Kuzey Denizi Kıta Sahanlığı Davaları ve de 3. Deniz Hukuku Konferansı şeklinde sayılabilir. Bu çalışmayla birlikte bu gelişim süreci sadece genel hatlarıyla ele alınacaktır. Çalışmanın odak noktası ise, 20.02.1969 tarihli Kuzey Denizi Kıta Sahanlığı Davaları olacaktır. Böylece, kıta sahanlığının sınırlandırılmasına ilişkin Uluslararası Adalet Divanı önüne taşınmış ilk uyuşmazlığın, kıta sahanlığı kavramına ne şekilde bir katkı sunduğu tartışılacaktır.

The concept of "continental shelf" has gained its main legal meaning with the proclamation numbered 2667 and dated 28.09.19456, in which the United States of America announced its national policy regarding the resources of the subsoil and the seabed on its continental shelf. Although it is misconveyed in many resources, the legal status of the continental shelf was not actually recognized by the then-US President Truman's proclamation dated 28.09.1945. Before this declaration, legal evaluations were made about the continental shelf without being named. However, some events contributed significantly to the development process of the legal identity of the continental shelf. These events can be listed as the Truman Proclamation of 8.09.1945, the Geneva Conference on the Law of the Sea of 1958, the North Sea Continental Shelf Cases of 20.02.1969 10 and the Third Conference on the Law of the Sea. In this study, this development process will only be discussed in general terms. The focus of the study will be the North Sea Continental Shelf Cases dated 20.02.1969. Thus, it will be discussed how the first legal dispute before the International Court of Justice regarding the delimitation of the continental shelf contributes to the concept of the continental shelf.