Aydınlanmacı mutlakiyetin özel bir türü olarak Josephinizm ve Joseph Freiherr Von Sonnenfels’in Josephinizm’e katkısı

Abstract

This study is about Enlightened Absolutism, which has profoundly influenced contemporary European society, from its political system to its social institutions, and Josephinism, the authentic version of Enlightened Absolutism implemented in Austria. Josephinism is a term that refers to the reforms implemented by the Holy Roman German Emperor Joseph II and is distinguished from the Enlightened Absolutism of his contemporaries by the special meaning it attributed to both Catholicism and State-Church relations. Joseph Freiherr von Sonnenfels, as one of the leading ideologues of Josephinism, played an important role in the restructuring of the modern state, the formation of the bureaucracy, the reorganisation of state-Church relations and the regulation of social relations according to Enlightenment principles. Despite its importance, there is no specific work published in Turkish on either Josephinism or Sonnenfels. The aim of our study is to refer to the distinctive features of the concept of Josephinism, to refer to the role played by Sonnenfels during the period of Josephinism and to identify the individual characteristics that led him to this goal.

Bu çalışma, günümüz Avrupa toplumunu, siyasal sisteminden sosyal kurumlarına varıncaya dek derinden etkilemiş olan Aydınlanmacı Mutlakıyet ve Aydınlanmacı Mutlakiyet’in Avusturya’da uygulamaya konmuş otantik türü olan Josephinizm hakkındadır. Josephinizm, Kutsal Roma Germen İmparator’u II. Joseph’in hayata geçirdiği reformları ifade eden bir terimdir ve gerek Katolisizm’e gerekse Devlet-Kilise ilişkilerine atfettiği özel anlam ile çağdaşı Aydınlanmacı Mutlakıyet tatbikatlarından ayrışmaktadır. Joseph Freiherr von Sonnenfels, Josephinizm’in önde gelen fikir babalarından biri olarak, modern devletin yeniden yapılanmasında, bürokrasinin oluşumunda, Devlet-Kilise ilişkilerinin yeniden tanziminde ve sosyal ilişkilerin aydınlanmacı esaslara göre düzenlenmesinde önemli rol oynamıştır. Sahip olduğu bu ehemmiyete rağmen, ne Josephinizm ne de Sonnenfels hakkında Türkçe yayınlanmış müşahhas bir eser bulunmamaktadır. Çalışmamızın amacı, Josephinizm kavramının ayrıştırıcı özellikleri ile Sonnenfels’in Josephinizm döneminde oynadığı role atıfta bulunmaktır. Makalede ayrıca II. Joseph’i bu Josephinist reformlara sevk eden unsurlar arasında, İmparator’un bireysel dindarlığı, Katolik Kilisesi-Avusturya ilişkilerinin tarihsel ve kültürel bütünleşikliği, çok kültürlü bir imparatorluk olan Habsburg Monraşisi’nin merkezileşmeye olan ihtiyacı vurgulanmıştır.