Trafik (karayolları zrounlu mali sorumluluk) sigortasında aşkın zarar ve ispatı

Abstract

Öncelikle sigortacının trafik (karayolları zorunlu mali sorumluluk sigortasının temel özellikleri), sözleşmenin tarafları ve yükümlülükleri incelenmiş, sonra aşkın zarar kavramı ve aşkın zarar tazminatının şartları, aşkın zarar kapsamına giren kalemler ve aşkın zarar tazminatının belirlenmesine ilişkin esaslar incelenmiştir. Akabinde sigortacının trafik sigortasında temerrüde düşmesi sebebi ile oluşan aşkın zarar tazminatı ve bu tazminatın ispat yöntemi hakkında çıkarımlarda bulunulmuştur. Yapılan çalışmalar sonucunda, sigorta tazminatını ödemekte temerrüde düşen sigortacıya karşı şartları oluştuğu takdirde HMK m. 110 ile haksız fiilden kaynaklanan sigorta tazminatını ödeme yükümlülüğü ile borca aykırılıktan doğan aşkın zarar tazminatının aynı dava dilekçesinde ileri sürülebileceği belirtilmiştir. Trafik sigortaları bakımından sigorta sözleşmesinin amacına ve objektif iyiniyet kuralına aykırı davranıp sigorta tazminatını ödemeyi geciktiren sigortacının zarar görenin yargılama giderlerinden doğan aşkın zararını da tazmin edilebileceği ifade edilmiştir. TBK m. 122/2 hükmünde ifade edilmek istenen durumun yetki tasarrufu ilkesinin istisnasını teşkil eden bir durum olduğu ve aşkın zarar tazminatının soyut yöntem ile ispat edilmesinin yeterli olduğu da bu çalışma sonucunda ortaya çıkmıştır. Son olarak alacaklının alacağı sigorta tazminatı ile aşkın zarar tazminatı toplamı sigorta bedelini aştığı takdirde sigortacının sigorta bedeli ile sorumlu olduğunu ve sigorta bedelini aşan meblağ ile sorumlu olmayacağını savunma olarak ileri sürmesinin, aşkın zarar tazminatının kaynağının sigorta sözleşmesi değil borca aykırılık olması sebebi ile geçersiz olacağı sonucuna varılmıştır.

Prior to examining the concept of excessive loss, the conditions of excessive loss compensation, the items included in the scope of excessive loss, and the principles of determining the excessive loss compensation. First, the parties to the contract, and their obligations to the insurer's traffic (main elements of the highways' compulsory liability insurance), were examined. Following that, projections were developed on the excessive loss compensation rate due to the insurer's failure to provide traffic insurance and the means of proving this reimbursement. Depending on the studies carried out, referring to HMK m. With 110 in the event that the requirements against the insurer who fails to pay the insurance compensation are satisfied, the claim for excessive loss can be made as part of a separate litigation or the need to pay the insurance indemnity resulting from the tortious act and the excessive loss compensation can be submitted in the same petition owing to the violation of the debt. With regard to traffic insurance, it is stated that the insurer may also be held accountable for the excessive loss of the subject person's legal expenses if they fail to pay the insurance compensation by going against the intent of the insurance contract and the objective of the good faith rule. This study has shown that the condition meant to be described in TBK m 122/2 is an exception to the rule of authority disposition and that it is sufficient to demonstrate excessive loss compensation by a method that is abstract. Finally, it has been determined that if the sum of the insurance indemnity and excessive loss indemnity exceeds the insurance cost, the insurer's claim that he is only responsible up to the insurance amount and that he will not be liable for the amount exceeding that will be invalid because the source of the excessive loss compensation is not the insurance contract, but the breach of the debt.