Türk arşiv belgelerine göre 1923-1939 yılları arasında Türkiye ve Almanya ticari ilişkileri: Savaş, kriz ve anlaşmalar

Abstract

Birinci Dünya Savaşı’nda müttefik olan Almanya ve Türkiye’nin ilişkileri savaşın neticesinde kesintiye uğrasa da, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasının akabinde iki ülke arasında dostluk ve ticaret anlaşmaları için müzakerelere başlanmıştır. Makalede Türkiye ve Almanya’nın 1923-1939 yılları arasında geliştirdiği ticari ilişkiler, savaş sonrası süreç, 1929 Büyük Buhranının etkileri, geçici (modüs vivendi) ve esas ticaret anlaşmaları, kliring sözleşmeleri ve Berlin Türk Ticaret Odası’nın faaliyetleri üzerinden incelenmiştir. Temel kaynaklar olarak Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Cumhuriyet Arşivi ve Dışişleri Bakanlığı Türk Diplomatik Arşivi’nden elde edilen belgelerin kullanıldığı çalışmada 1923-1939 yılları arasında Türkiye ve Almanya’nın ticari ilişkilerinin gelişimi arşiv belgeleriyle desteklenerek analiz edilmeye çalışılmıştır.

Although the relations between Germany and Turkey were interrupted due to the results of the First World War, negotiations were started for friendship and trade agreements between these two war allies immediately after the establishment of the Turkish Republic. In this article, the trade relations between Turkey and Germany between 1923 and 1939 were examined by analyzing the post-war period, the Great Depression, temporary (modus vivendi) and main trade treaties, clearing agreements, and the Berlin Turkish Chamber of Commerce activities. This article analyses the development of commercial relations between Turkey and Germany between 1923 and 1939 by using the documents obtained from the Presidency of the Republic of Turkey Directorate of State Archives’ Republican Archives and the Ministry of Foreign Affairs Turkish Diplomatic Archives.