dc.contributor.author | Yıldırım, Özlem | |
dc.date.accessioned | 2024-03-15T18:54:01Z | |
dc.date.available | 2024-03-15T18:54:01Z | |
dc.date.issued | 2022 | en_US |
dc.date.submitted | 2022-05-09 | |
dc.identifier.citation | Yıldırım, Özlem (2022). Die funktionen der grundrechte in privatrechtlichen zusammenhängen in der Deutschen rechtsordnung. Türk-Alman Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. | en_US |
dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/20.500.12846/835 | |
dc.description.abstract | Der Grundrechtskatalog hat auf sämtliche Bereiche des Privatrechts Einfluss,
auch wenn immer noch viele Menschen die Grundrechte nur als Abwehrrechte gegen den
Staat verstehen. Hierbei kommen insbesondere das Arbeits-, Miet-, Versicherungs-,
Bank- und Datenschutzrecht in Betracht. In diesem Zusammenhang ist die Frage der
Wirkung der Grundrechte zwischen Privatpersonen von zentraler Bedeutung.
Obwohl sich die mittelbare Drittwirkung der Grundrechte bereits vor vielen
Jahren im Privatrecht durchgesetzt hat, können die Fragen nach der Wirkung der
Grundrechte zwischen Privaten und der Grundrechtsfunktionen im Privatrecht,
insbesondere im Hinblick auf die gesellschaftlichen und technischen Entwicklungen
sowie die Funktion der Privatautonomie, weder in der deutschen noch in der türkischen
Rechtsordnung als erledigt angesehen werden. Aus diesen Gründen stellt sich vor allem
die Frage nach der Rolle der Reichweite der Schutzpflicht des Staates in privatrechtlichen
Streitigkeiten.
Anhand verschiedener Entscheidungen der deutschen und türkischen Gerichte
wurden in dieser Arbeit die Wirkung von Grundrechten zwischen Privatrechtssubjekten
und Funktionen der Grundrechte untersucht, wobei sich die Untersuchung auf die
mittelbare Drittwirkung und die objektiv-rechtliche Dimension der Grundrechte bzw. die
grundrechtliche Schutzpflicht konzentriert hat. Weiterhin hat sich die Arbeit mit aktuellen
wichtigen Themen des Arbeits- und Datenschutzrechts aus der Praxis befasst und diese
sorgfältig aufbereitet, wobei die deutsche Rechtsordnung detaillierter behandelt und im
arbeitsrechtlichen Bereich nur das Streikrecht diskutiert wurde. Dieser Themenbereich
des Streikrechts wurde lediglich bezugnehmend auf das deutsche Rechtssystem analysiert. Der Grund für die ausführliche Befassung mit der deutschen Rechtsordnung
liegt darin, dass die Diskussion darüber, ob und wie die Grundrechte auf
Privatrechtsverhältnisse wirken erstmals in Deutschland geführt bzw. die Drittwirkung
erstmals in Deutschland „erfunden“ wurde. Aufgrund des enormen Einflusses der in
diesem Zusammenhang durch die deutsche Rechtsprechung und Literatur geführten
Diskussionen auf die türkische Rechtsordnung, wurde diese ebenfalls untersucht. In
diesem Abschnitt der Arbeit wurde jedoch lediglich das türkische Datenschutzrecht
behandelt und hierbei auf die praxisrelevanten Fallgestaltungen eingegangen und diese
kritisch beleuchtet, die in der Praxis häufig vorkommen. | en_US |
dc.description.abstract | Her ne kadar çoğu insan tarafından temel hakların sadece devlete karşı
kullanılmasının mümkün olduğu düşünülse de, temel haklar kataloğunun özel hukukun
bütün alanlarına etkisi bulunmaktadır. Bu bakımdan özellikle iş, kira, sigorta, banka ve
kişisel verilerin korunması hukuku dikkate alınan hukuk alanlarını oluşturmaktadırlar. Bu
bağlamda temel hakların özel hukuk kişilerine etkisi sorusu merkezi önem taşımaktadır.
Temel hakların üçüncü kişilere dolaylı etkisi özel hukukta yıllar önce kabul
edilmiş olmasına rağmen temel hakların özel kişiler arasında etkisine ve özel hukukta
temel hakların fonksiyonlarına ilişkin soruların özellikle toplumsal ve teknolojik
gelişmeler ve ayrıca irade özerkliğinin fonksiyonu göz önünde bulundurulduğunda ne
Alman ne de Türk hukukunda çözülmüş olduklarını görmek mümkün değildir. Bu
sebeplerden dolayı özellikle devletin koruma yükümlülüğünün özel hukuk
uyuşmazlıklarında etkilemesinin mümkün olduğu alanlara ilişkin soru ortaya
çıkmaktadır.
Temel hakların özel hukuk kişilerine etkisi ve temel hakların fonksiyonları bu
çalışmada çeşitli Alman ve Türk mahkeme kararları aracılığıyla incelenmiştir. Fakat bu
inceleme o esnada dolaylı etki ve temel hakların objektif hukuksal boyutu, daha doğrusu
anayasal koruma yükümlülüğü konularına yoğunlaşmıştır. Ayrıca bu çalışma iş ve kişisel
verilerin korunması hukuku açısından uygulamada önemli ve güncel olan konularla
ilgilenmiş ve bunlar özenle işlenmiştir. Bu esnada Alman hukuk düzeni daha ayrıntılı ele
alınmış ve iş hukuku alanında grev hakkı tartışılmıştır. Grev hakkına ilişkin konu sadece
Alman hukuk düzenine dayanarak analiz edilmiştir. Alman hukuk düzeninin daha
ayrıntılı olarak ele alınmasındaki sebep temel hakların özel hukuk ilişkilerine etki edip
etmedikleri ve nasıl etki ettiklerine ilişkin tartışmaların ilk olarak
Almanya'da gerçekleşmiş olmasından yani yatay etki ilk olarak Almanya'da “icat edildiğinden” kaynaklanmaktadır. Alman yargı içtihatlarında ve doktrininde bu bağlamda
yürütülen tartışmaların Türk hukuk düzenine olağanüstü etkisi nedeniyle kendisi de
incelenmiştir. Fakat çalışmanın bu bölümünde sadece Türk hukukunda kişisel verilerin
korunması hakkı işlenmiş ve burada uygulamaya yönelik önemli ve sık gerçekleşen
olayların üzerine gidilmiş ve bunlar eleştirel açıklanmıştır | en_US |
dc.language.iso | deu | en_US |
dc.publisher | Türk-Alman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü | en_US |
dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | en_US |
dc.subject | Grundrechtsfunktionen | en_US |
dc.subject | Schutzpflichttheorie | en_US |
dc.subject | Lüth-Urteil | en_US |
dc.subject | Wirkung der Grundrechte zwischen Privatrechtssubjekten | en_US |
dc.subject | Volkszählungsurteil | en_US |
dc.subject | Unmittelbare und mittelbare drittwirkung | en_US |
dc.subject | Staatliche schutzpflicht | en_US |
dc.subject | Informationelle selbstbestimmung | en_US |
dc.subject | Privatautonomie | en_US |
dc.subject | Streikrecht | en_US |
dc.subject | Datenschutz | en_US |
dc.subject | Einwilligung | en_US |
dc.subject | Freie selbstbestimmung | en_US |
dc.subject | Kollision zwischen grundrechten | en_US |
dc.subject | Interessenausgleich | en_US |
dc.subject | Türkisches datenschutzrecht | en_US |
dc.subject | Temel hakların fonksiyonları | en_US |
dc.subject | Koruma yükümlülüğü teorisi | en_US |
dc.subject | Lüth kararı | en_US |
dc.subject | Temel hakların özel hukuk kişilerine etkisi | en_US |
dc.subject | Nüfus sayımı kararı | en_US |
dc.subject | Doğrudan ve dolaylı yatay etki | en_US |
dc.subject | Devletin koruma yükümlülüğü | en_US |
dc.subject | Kişisel verilerin geleceğini belirleme hakkı | en_US |
dc.subject | İrade özerkliği | en_US |
dc.subject | Grev hakkı | en_US |
dc.subject | Kişisel verilerin korunması | en_US |
dc.subject | Rıza | en_US |
dc.subject | Özgürce kendi kaderini tayin etme | en_US |
dc.subject | Birbiriyle çatışan temel haklar | en_US |
dc.subject | Menfaat dengesi | en_US |
dc.subject | Türk hukukunda kişisel verilerin korunması hakkı | en_US |
dc.title | Die funktionen der grundrechte in privatrechtlichen zusammenhängen in der Deutschen rechtsordnung | en_US |
dc.title.alternative | Alman hukuk sistemi kapsamında özel hukuk ilişkilerinde temel hakların fonksiyonları | en_US |
dc.type | masterThesis | en_US |
dc.relation.publicationcategory | Tez | en_US |
dc.contributor.department | TAÜ, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Özel Hukuk Ana Bilim Dalı Koleksiyonu | en_US |