Uyuşturucu madde kullanımını yasallaştırma eğilimi : Türkiye – Almanya – Hollanda hukuk sistemlerinin karşılaştırılması

Abstract

Uyuşturucu madde kullanımını suç olmaktan çıkarma bahsi uzun yıllardır ülke gündemlerini meşgul etmekte ve ceza hukukunun en tartışmalı alanlarından birisini oluşturmaktır. Özellikle son yıllarda uyuşturucu madde kullanımını suç olmaktan çıkarma eğiliminin temsilcisi kabul edilen bazı ülkelerin madde ayrımına bağlı olarak uyuşturucu madde kullanımını yasallaştırmaya doğru evrilen yeni liberal politikaları bu tartışmalara yeni bir boyut kazandırmıştır. 2013 yılında Uruguay’da yaşanan gelişmelerin ardından 2018 yılında Kanada da bu konuda liberalleşme adımlarını atan ülkelerden biri olmuş, yeni Kenevir Kanunu uyarınca ekiminden satışına kadar devlet kontrolünde olan yasal bir esrar tedarik zinciri kurmuş, esrar kullanımını ve yasal sınırlamalar dahilinde kullanım amacıyla gerçekleştirilen birtakım eylemleri de yasallaştırmıştır. Ayrıca aynı konuya ilişkin 2018yılında Almanya’da meclise bir yasa tasarısı sunulmuş ve konu tartışmaya açılmış, 2020 yılında ise Hollanda’da yasal kenevir tedarik zincirine ilişkin bir deney kanunu yürürlüğe girmiştir. Tüm bu gelişmeler gerek uyuşturucu madde kullanımına gerekse uyuşturucu madde kullanmak amacıyla gerçekleştirilen eylemlere ceza hukuku müdahalesinin kabul edilebilir olup olmadığını, hangi ülkenin bu eylemlere nasıl müdahale ettiğini, suç olmaktan çıkarma ve yasallaştırma eğilimlerinin ülke politikalarına nasıl uygulandığını açıklama ve değerlendirme gereksinimini ortaya çıkarmıştır. Bu amaçla bu tez kapsamında uyuşturucu ve uyarıcı madde kavramı, Türk, Alman ve Hollanda hukuklarının uyuşturucu madde suçları konusundaki genel sistematiği ve uyuşturucu madde kullanımına ilişkin düzenlemeleri ortaya konulmuş; yasaklama, suç olmaktan çıkarma ve yasallaştırma kavramları ve bu çatı kavramlar altında uyuşturucu madde kullanımı konusunda örnek ülkelerin politikaları ilemukayeseli hukukta yaşanan güncel gelişmeler incelenmiştir.

The discussions of decriminalizing use of drugs have been on the agenda of the country for many years and is one of the most controversial area of criminal law. Especially in recent years, the new liberal policies of some countries, which are accepted as the representative of the tendency to decriminalize drug use, have brought a new dimension to these discussions, which have evolved towards legalizing drug use depending on types of drugs. Following the developments in Uruguay in 2013, Canada became one of the countries that took liberalization steps in this regard in 2018, established a legal cannabis supply chain which is under state’s control from cultivation to sale, in accordance with the new Cannabis Law, and some actions have been taken for the purpose of using cannabis within legal restrictions. In addition, a resolution on the same issue was introduced to the parliament in Germany in 2018 and the issue was opened to discussion. Besides in 2020, Controlled Cannabis Supply Chain Experiment Act entered in force in the Netherlands.All these developments have revealed the need of explanation and evaluation of whether criminal law intervention is acceptable or not in both drug use and actions for the purpose of using drugs, which countries are intervening in these actions and how and how decriminalization and legalization tendencies can be applied to drug policies of countries. For this purpose, first of all, the concept of drugs and stimulants, the general systematic of Turkish, German and Dutch law on drug related crimes, and regulations on drug use have been explained; followed by prohibition, decriminalization, and legalization concepts and under consideration of all mentioned concepts, the policies of exemplary countries and current developments in comparative law on drug use, have been examined.