Milletlerarası mal satım sözleşmelerinde sözleşmenin esaslı ihlali

Abstract

Sözleşmenin esaslı ihlâline bağlanan sonuçların önemi, bu kurumun uygulamadaki yerini ve önemini arttırmaktadır. Özellikle, sözleşmeden dönme hakkının son çare olarak başvurulacak bir imkân olması dikkate alındığında, esaslı sözleşme ihlâlini, hak sahibi tarafın sözleşmeden beklediği menfaatin artık gerçekleşmesinin mümkün olmadığı veya ağır şekilde ihlâli nedeniyle sözleşmenin ayakta tutulmasının ondan beklenemeyeceği hallere hasretmek gerekecektir. Bu da, her somut olayda ayrı ayrı değerlendirmeyi gerektirmektedir. Sözleşmenin esaslı ihlâlini, taraflar arasındaki sözleşme ilişkisinden kaynaklanan asli karşılıklı edim yükümlülüklerinin kesin olarak yerine getirilmediği haller dışında kalan sözleşme ihlâllerinde, yeknesak bir uygulamayı sağlayacak şekilde tespit etmek, beraberinde zorluklar getirmektedir. Sözleşmede kararlaştırılan bir yan yükümlülüğün ihlâli, örneğin marka hakkının korunmasının ihlâli, esaslı sözleşme ihlâli olabilirken; sözleşmede kararlaştırılan mala aykırı bir mal teslim edilmesi, ayıbın makul sürede ve alıcı için aşırı külfet getirmeden giderilmesinin mümkün olduğu halde, sözleşmenin esaslı ihlâli olarak nitelendirilmeyebilmektedir.

The importance of the results arose from fundamental breach of the contract raises the place and the cruciality of this institution in practice. Particularly, when taking into consideration that the avoidance of the contract right is a last solution to apply action, we should claim the fundamental breach of contract to situations where the benefit expected by the right owner from the contact wouldn't be substantiated anymore or he cannot be expected to sustain the contract due to serious breach.In contract breaches other than the situations where the fundamental reciprocal deed obligations between parties due to contract relation cannot be fulfilled definitely, determining the fundamental breach of the contract to ensure a uniform practice bring some difficulties along with.The breach of an side-obligation determined in the contract, e.g. infringing the protection of trademark, can be a fundamental breach of the contract, but delivering goods contradicting the goods described in the contract cannot be assessed as a fundamental breach of the contract even it is possible to resolve the deficiency in a reasonable time and without bringing excessive burden.