Terörün finansmanının önlenmesi hakkında kanun tasarısı üzerine bir değerlendirme

Abstract

Terörle mücadele noktasında alınan önlemlerden biri de terörün kaynak ve destek noktasını ortadan kaldırmak adına terörizmin finansmanının önlenmesidir. Terörizmin finansmanına karşı alınan önlemler GAFI (Uluslararası Mali Mücadele Gurubu), BM ve AB gibi kuruluşlar sayesinde çeşitlerini, kapsamını ve uygulama alanını durmadan artırmaktadır. Bu gelişmeler ışığında BM Genel Kurulunda 9 Aralık 1999 tarihinde kabul edilen Terörizmin Finansmanının Önlenmesine Dair Uluslararası Sözleşmenin özellikle 11 Eylül saldırıları sonrası ülkelerin daha seri bir biçimde imzalamaya başladıkları bir dönemde, 27.09.2001 tarihinde Türkiye tarafından da imzalanmış ve 10.01.2002 tarihli ve 4738 sayılı kanunla uygun bulunmuştur. Bu sözleşmenin gereklerinin yerine getirilmesi amacıyla Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanun Tasarısı hazırlanmış ve meclis başkanlığına sunulmuştur. Bu kanun tasarısının incelenmesinde Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Sözleşmesi yanında dayanak teşkil eden ve son yıllarda BM Güvenlik Konseyi'nin teröre karşı savaş konusunda kullandığı önemli bir araç haline gelmiş bulunan "Yaptırımlar Komitesi" kararlarının Türkiye'de Bakanlar Kurulu Kararı ile uygulanıyor olması da ciddi bir sorun teşkil etmektedir. Bu hususa ilişkin Türk İdari yargı kararlarının, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 1267 ve 1333 sayılı kararları ile uygulanan ekonomik yaptırımlar ve 1267 sayılı kararla kurulmuş bulunan Yaptırımlar Komitesi kararlarının üye devletlerce doğrudan uygulanması akabinde meydana gelen hak ihlallerinin ele alındığı Avrupa Toplulukları Adalet Divanı önünde görülen Kadı, Yusuf ve Ayadi gibi davalar ışığında incelenmesi gerekmektedir. Kanun tasarısında öngörülen sistemin, yargısal mekanizma olmaksızın idari işlemlerle kişilerin malvarlıklarının dondurulması kararı verilebilmesini öngörmesi hususu, ekonomik yaptırımlara maruz kalan bireylerin uluslararası hukukta BM Güvenlik Konseyi kararlarını dava edebilecekleri bir mekanizma olmaması nedeniyle kişilerin mülkiyet hakları yanında, adil yargılanma hakkı gibi diğer bir takım temel haklarını da ihlal edecek bir uygulamadır. BM Sözleşmesinin uygulanmasına ilişkin bu kanun tasarısının, uluslararası ekonomik yaptırım kararlarının Türk hukukunda uygulanması konusundaki boşluğun doldurulması açısından önemli bir fırsat teşkil etmektedir. Bu düzenlemenin mülkiyet hakkına ciddi bir müdahale teşkil eden uluslararası yaptırımların, iç hukukta yargısaldenetimden geçirilerek işlerlik kazanmasını sağlayacak biçimde ve hak ve özgürlüklerin korunmasını merkeze alan bir anlayışla düzenlenmesi gerekmektedir.

The suppression of terror financing is one of the most important measures in terms of struggle against terorism and violance endangering peace. the precautions that are taken against teror financing has been increasing in terms of variety, scope and field of application by the help of institutions like GAFI, UN and EU. According to these improvements, "International Convention for the Suppression of the Financing of Terrorism" has been adopted by the General Assembly of the United Nations in resolution 54/109 of 9 December 1999. Turkey has signed this convention in 27.09.2001 and ratified in 10.01.2002, as many countries did especiaaly after 11 September attacks. In order to fullfill the requirement of this convention "The Draft Statute on the Suppression of Terror Financing" has been prepared and presented to the Turkish Assembly. This draft statute regulates the conditions and procedures on implementation of requirements for "International Convention for the Suppression of the Financing of Terrorism" and also UN Sanctions Commitee decisions, which have been a major instrument used by the UN Security Council for the struggle against Terrorism and also the draft statute system foresees an administrative procedure for the freezing of funds belonging to certain persons and entities that has been on the list of the UN. For Turkey, these decisions have been implemented by Cabinet decisions and this administrative procedure results in the danger of human rights being ignored. Especially this problem becomes particularly serious in the case of decisions imposing targeted sanctions on individuals. These sanctions and also the process by which the decisions on sanctions are reached should be respectful to fundamental rights. Furthermore, individuals have generally limited recourse against the decisions of the Security Council. Given the general lack of "judicial review" of Security Council actions at the UN level, the targets of these sanctions must generally engage the judicial protection of national authorities. Therefore the Administative court decisions should be evaluated according to the decisions of European Court of Justice cases- Kadi, Yusuf and Ayadi- that dealt with the implementation of UN Security Council resolutions in the European Union and also human rights protection. This statute constitutes an opportunity to regulate the conditions and procedures of international sanctions implementation in the Turkish law, and the sanctions should be made valid after a judicial review, also the systemizing should be done in a manner that the human rights protection should always be provided.