Anayasa Mahkemesi’nin bireysel başvurularda uyguladığı ve yorumladığı medenî usûl hukuku kuralları

Abstract

Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuruya ilişkin usûlî kurallar asıl olarak 6216 sayılı Anayasa Mahkemesi’nin Kuruluş ve Yargılama Usûlleri Hakkında Kanun’da düzenlenmiştir. Bu Kanun’da hüküm bulunmayan hallerde ise 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun ilgili hükümleri uygulanır. Anayasa Mahkemesi bireysel başvuruya iliş- kin birçok kararında Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun bazı hükümlerini uygulamıştır. Bu nedenle Anayasa Mahkemesi’nin Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun ilgili hükümlerini anayasa yargısı alanındaki bireysel başvurulara nasıl uyguladığının incelenmesi önemlidir. Bu makalede taraf ehliyeti, yargılama harçları, davadan feragat, adlî yardım, maddî hataların düzeltilmesi, hükmün tashihi başta olmak üzere usule ilişin bazı konularda Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun ilgili hükümlerinin bireysel başvuruda ne şekilde uygulanacağı ve yorumlanacağı ele alınmıştır. Bu inceleme yapılırken öncelikle ilgili hükümlerin medenî usûl hukukundaki düzenlenme tarzı ve özellikleri açıklanmış, ardından Anayasa Mahkemesi’nin konuyla ilgili uygulaması irdelenmiştir.

Procedural rules regarding the individual application to the Constitutional Court are regulated under the Code numbered 6216 on the Establishment and Rules ofProcedures ofthe Constitutional Court. If no corresponding provision is existed in this Code, provisions of the Code of Civil Procedure numbered 6100 shall be applied in individual application. the Constitutional Court has applied provisions of the Code of Civil Procedure in ofits various judgments. Therefore it is of importance to examine how the Constitutional Court applies and interprets provisions of the Code of Civil Procedure, which includes rules regarding civil proceedings, in individual applications in the field of constitutional jurisdiction. This article firstly discusses the meaning and properties of these provisions of the Code of Civil Procedure regarding the matters which are also applicable to individual applications such as standing, litigation fees, waive from legal action, legal aid, correction of factual errors and rectification. While commenting on these issues, application and interpretation of the relevant provisions of civil procedure law is explained. Secondly, related jurisprudence ofthe Constitutional Court is evaluated.