Anayasa Mahkemesi'nin karayolları Trafik Kanunu’nun 94’üncü maddesi hakkında vermiş olduğu iptal kararının değerlendirilmesi

Abstract

Anayasa Mahkemesi 23.01.2024 tarih, 2023/130 E. ve 2024/17 K. sayılı kararı[1] ile Karayolları Trafik Kanunu (KTK) m. 94’ün üçüncü ve dördüncü fıkralarının, Anayasa’nın 13. ve 48. maddelerine aykırı olduğu gerekçesiyle iptallerine karar vermiştir.

Çalışmamızda, verilen iptal kararının gerekçesi, anlamı ve mevcut duruma etkileri üzerinde durulacaktır. Bu kapsamda özellikle iptal kararının etkileri bakımından, kanımızca varlığından haberdar olunmadığı anlaşılan[2], Türk Ticaret Kanunu (TTK) m. 1484/2 hükmü üzerinde durulacaktır.

KTK m. 94’te işletenin değişmesi halinde yapılacak işlemler düzenlenmiştir. Bu hükme göre, sigortalı aracın işletenin değişmesi durumunda, aracı devreden kişi 15 gün içinde sigortacıya bu değişikliği bildirmek zorundadır (KTK m. 94/2). Anayasa Mahkemesi tarafından iptaline karar verilen maddenin üçüncü ve dördüncü fıkrasında, “(3) Sigortacı sigorta sözleşmesini durumun kendisine tebliği tarihinden itibaren onbeş gün içinde feshedebilir. (4) Sigorta fesih tarihinden onbeş gün sonrasına kadar geçerlidir.” denilmiştir. Konu ile ilgili olarak Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları (Genel Şartlar)’nın “Sigortalının Değişmesi” başlıklı C.4. maddesinde ise “(1) Sigorta sözleşmesi, sözleşmeye taraf olan sigortalıyı takip eder. (2) Sigortalının değiştiği her durumda mevcut sözleşme değişim tarihi itibarıyla kendiliğinden sona erer ve ilgiliye gün esasına göre prim iadesi yapılır. Ancak, mevcut sözleşme sigortalının değiştiği tarihten itibaren onbeş gün süresince herhangi bir işleme gerek kalmaksızın ve prim ödenmeksizin yeni işleten için sözleşme yapılana kadar geçerlidir.” denilmiştir[3]. Bu kurallar ile sigortalı motorlu aracın işletenin değiştiği hallerde, sigortanın belirtilen koşullarda bir süre daha devam edeceği ifade edilmiştir.