İdari Yargılama Usulünde Mahkeme Kararlarının Gerekçelendirilmesi Esası

İdari yargılamada mahkeme kararlarının gerekçelendirilmesi esası, gerekçeli kararın hem hak hem de yükümlülük olarak iki farklı düzlemde değerlendirilmesi şeklinde somutlaşır. Gerekçeli karar veyahut yargısal gerekçelendirme en temelde kamu gücünün kullanımının bir gereğidir. Her güç kullanımı, meşruiyetini yalnızca yasa koyucunun vermiş olduğu yetkilendirmeden yani salt kanunilikten elde etmez; aynı zamanda hukuk devleti anlayışı çerçevesinde otoritenin muhataplar tarafından da kabulünü gerektirir ki bu kabule ancak bir argümantasyon süreci neticesinde yani ikna edilebilirlikle erişilebilir. Bu noktada hiçbir kamu gücü kullanımı, gerekçeden ber´i düşünülemez. Gerekçe veyahut gerekçeli karar da bu anlamda öncelikle hukukun genel bir ilkesi, hukuk devletinin şekli bir unsurudur. Bu çalışmada bilhassa kamu gücü kullanımının en klasik örneği olan idarenin tek yanlı işlemlerine karşı, hak arama özgürlüğünün etkin şekilde kullanımını vadeden idari yargı kararlarının gerekçelendirilmesi ele alınacaktır. Bu kapsamda yargısal kararların niteliği ve mahiyeti, gerekçelendirmenin kapsamını ve hangi ölçütlerle bir gereklilik olduğunu ortaya koyacaktır.