Milletlerarası Usul Hukukunda Bekletici Sorun

Devlet mahkemeleri nezdinde devam eden bir yargılamada, başka bir mahkemenezdinde devam eden bir davanın sonucunun belirleyici olması durumunda, mahkeme söz konusu davanın beklenmesine karar verebilir. Hâkimin bekletici sorunyapma kararı 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununda düzenlenmiş olmaklabirlikte, bu konuda bir düzenlemenin yer almadığı mülga 1086 Sayılı Hukuk UsulüMuhakemeleri Kanunu döneminde de hâkimin bekletici sorun kararı verebilmesihem yargı içtihatlarında hem de öğretide kabul edilmekteydi. Bir Türk mahkemesinin başka bir Türk mahkemesi nezdindeki yargılamayı bekletici sorun yapabilmesitartışmalı değildir. Ancak Türkiye’deki bir mahkemenin, sonucu kararını etkileyebilecek yabancı devlet nezdinde devam eden bir davayı bekletici sorun yapıp yapamayacağı hususu hakkında, öğretide ve Yargıtay içtihatlarında görüş birliği yoktur.Bu durum 6100 s. HMK döneminde de açıklığa kavuşturulmuştur değildir. Yabancıdevlet mahkemelerinde devam eden yargılamaların bekletici sorun yapılması, Türkhukuku açısından yabancılık unsuru içerdiğinden, aynı zamanda Milletlerarası ÖzelHukuk ve Usul Hukuku kapsamında da değerlendirilmesi gerekir. 5718 s. Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanunda da bu konuda açık birhüküm yoktur. Sonuç olarak, yabancı mahkeme ya da hakem kararlarının bekleticisorun yapılabilmesi ile alakalı mevzuatta açık bir düzenleme yer almamaktadır. Çalışmamızda bekletici sorun kararının hukuki niteliği, şartları incelendikten sonra,Alman ve İsviçre Medeni Usul Kanunlarındaki düzenlemeler ve içtihatlar da dikkate alınarak, Türk hukuku açısından bir sonuca varılmaya çalışılacaktır.