Elfriede Jelinek’in piyanist romanında bedensel tabuların incelenmesi
Citation
Özkan Işık, A. ve Tekin, H. (2023). Elfriede Jelinek’in piyanist romanında bedensel tabuların incelenmesi. Alman Dili ve Edebiyatı Dergisi, 50, 77-89.Abstract
Since the 1980s, a proliferation of works have been found dealing with the position of women in society and how the female
body is tabooed. One can see how women writers handled issues that had not been possible to talk about until that period. The
Austrian Elfriede Jelinek, Nobel Prize-winning author of The Piano Teacher (1983), which this study discusses, emphasized the
victimization and marginalization of women in many of her works. This study aims to examine how the tabooing of the female
body was made an open subject of discussion in The Piano Teacher and how this novel addressed issues that could not even be
discussed at that time. The first part of this study, which has been written under three main headings, discusses the concept of
taboo, which has its origins in the earliest periods of humanity and has been an important limitation in the social and societal
position of women, while the second part reveals the life and literary experiences of the author Elfriede Jelinek. While analyzing
the main character Erika’s psychological conflicts with her own body, the study examines the taboos and masochistic actions
affecting the character’s life and body by making use of the concept of taboo as described by Sigmund Freud (1913), the founder
of psychoanalysis, in his work Totem and Taboo. The final main part of the work analyzes the taboos in The Piano Teacher
under three subheadings. The first is an examination of the character’s relationship with her mother, who plays a major role in
the emergence of her bodily taboos. The second subheading provides a detailed presentation of the areas in which these taboos
emerge in the character’s life, and the last subheading shows how the social and physical taboos under which the character is
trapped are put into action through her younger student, Walter Klemmer. 80’li yıllardan itibaren kadınların toplumdaki konumlarını ve kadın
bedeninin toplum tarafından nasıl tabulaştırıldığını ele alan eserler
çoğalmıştır. Bu eserler sayesinde o döneme kadar konuşulması pek
mümkün olmayan mevzuların kadın yazarlar tarafından nasıl işlendiğini
görebiliriz. Bu çalışmada ele alınan Piyanist eserinin Nobel ödüllü yazarı
Avusturyalı Elfriede Jelinek, birçok eserinde kadınların mağduriyetlerinin
ve ötekileştirilmelerinin üzerinde durmuştur. Bu çalışmada kadın bedeninin
tabulaştırılmasının Piyanist eserinde nasıl açık bir tartışma konusu haline
getirildiği ve o dönemde konuşulması bile mümkün olmayan mevzuların bu
kitapla birlikte nasıl ele alındığı incelenmektedir. Üç ana başlıkla kaleme
alınan bu çalışmanın ilk bölümünde, kökeni insanlığın en eski dönemlerine
dayanan ve kadınların sosyal-toplumsal konumlarında önemli bir sınırlayıcı
olan tabu kavramından bahsedilirken, ikinci bölümde yazar Elfriede
Jelinek’in yaşamından ve yazın hayatından bahsedilmektedir. Ana karakter
Erika’nın kendi bedeniyle ilgili yaşadığı ruhsal çatışmalar incelenirken,
Psikanaliz’ in kurucusu sayılan Sigmund Freud’un Totem ve Tabu eserinde
belirttiği tabu kavramından faydalanılarak, karakterin yaşamına ve bedenine
etki eden tabular ve mazoşist eylemler irdelenmektedir. Eserin ana ve
son bölümünü oluşturan kısımda, Piyanist eserinde işlenen tabular analiz
edilmektedir. Üç alt başlıkta analiz edilen bu bölümde öncelikle karakterin
bedensel tabularının ortaya çıkmasında büyük rol oynayan anne ile
ilişkisi incelenmektedir. İkinci alt başlıkta ise bu tabuların karakterin
yaşamında hangi alanlarda ortaya çıktığı irdelenirken, son bölümde içerisine
sıkıştırıldığı toplumsal ve bedensel tabuları kendinden yaşça küçük öğrencisi
Walter Klemmer üzerinden nasıl eyleme geçirdiği kaleme alınmaktadır.