Egeliği, Ömer Emrullah2025-04-222025-04-222025Egeliği, Ömer E. (2025). Anayasa mahkemesi kararlarında Almanya Federal Anayasa Mahkemesine Atıflar: Bir yargısal diyalog örneği?. Adalet Dergisi (74), 457-504.https://hdl.handle.net/20.500.12846/2068Bu çalışma, Türk Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) kararlarında Federal Almanya Anayasa Mahkemesi (FAYM) içtihatlarına yapılan atıfları incelemekte ve bu atıfların yargısal diyalog bağlamındaki yerini değerlendirmektedir. Atıfların, AYM tarafından gerekçelendirme kapasitesini artırma ve hukuki argümanları güçlendirme amacıyla kullanıldığı tespit edilmiştir. Çalışma, bu atıfların sistematik bir yaklaşımdan yoksun olabileceği ve bazı durumlarda yalnızca görünüşte bir yargısal diyalog yaratma amacı taşıyabileceği eleştirilerini ele almaktadır. Yargısal diyaloğun başarısı, iki taraflı bir etkileşim olmasından ziyade, yapılan atıfların gereklilik, yöntem ve etkililik gibi kriterler temelinde değerlendirilmiştir. Bu kapsamda geliştirilen bir şablon aracılığıyla, AYM kararlarında FAYM içtihatlarına yapılan doğrudan ve dolaylı atıflar analiz edilmiştir. Analiz, atıfların insan hakları, ifade özgürlüğü, eşitlik ilkesi ve ceza hukuku gibi alanlarda gerekçeleri güçlendirdiğini ve karşılaştırmalı hukukun bir zenginlik kaynağı olarak işlev gördüğünü ortaya koymaktadır. Ancak, bazı durumlarda atıfların sistematik olmayan bir şekilde ve yalnızca görünüşte bir yargısal diyalog yaratmak amacıyla yapıldığı görülmüştür. Çalışma kapsamındaki bulgular yargısal diyaloğun yalnızca hukuki meşruiyet sağlama aracı olmaktan öte, anayasal sorunların çözümünde etkin bir araç olarak kullanılabileceğini ve bu kapsamda daha tutarlı ve sistematik bir yaklaşımın benimsenmesi gerektiğini göstermektedir.This study examines the references made by the Turkish Constitutional Court (TCC) to the case law of the Federal Constitutional Court of Germany (FCC) and evaluates their position within the framework of judicial dialogue. It finds that these references are utilized by the TCC to enhance the reasoning capacity and strengthen legal arguments in its decisions. The study also addresses criticisms that such references may lack a systematic approach and, in certain cases, serve merely to create the appearance of judicial dialogue. The success of judicial dialogue is assessed not in terms of whether it constitutes a two-sided interaction, but rather based on criteria such as necessity, methodology, and effectiveness of the references. Using a framework developed for this purpose, the study analyzes direct and indirect references to FCC case law in TCC decisions. The analysis reveals that these references contribute to strengthening reasoning in areas such as human rights, freedom of expression, the principle of equality, and criminal law, demonstrating the value of comparative law as a source of legal enrichment. However, it also highlights instances where references are made unsystematically, and risk being criticized as superficial. The study argues that judicial dialogue should be viewed not only as a tool for legal legitimacy but also as an effective mechanism for resolving constitutional issues. It emphasizes the importance of adopting a more consistent and systematic approach to judicial dialogue to maximize its contribution to constitutional adjudication.info:eu-repo/semantics/openAccessYargısal diyalogAnayasa MahkemesiAlmanya Federal Anayasa MahkemesiAnayasa Yargısı.Judicial dialogueConstitutional CourtFederal Constitutional Court of GermanyConstitutional Review7410.57083/adaletdergisi.1676815457504