Analyse der urteile des bayObLG und BVerfG zum thema ,,Diebstahl: Containern"

Abstract

Mülkiyet, Alman Anayasası m. 14'te temel hak olarak korunmaktadır. Buna ek olarak mülkiyet aynı zamanda özel hukuk ve ceza hukuku korumasına da sahiptir. Bu iki hukuk disiplini bazı hâllerde birbirine sıkı sıkıya bağlıdır. Hırsızlık suçu söz konusu olduğunda bu suçun bazı kavramları, bilhassa mülkiyet ile ilişkili olanlar, medeni hukuk çerçevesinde değerlendirilmelidir. Alman Ceza Kanunu m. 242 uyarınca "her kim başkasına ait taşınır bir malı alırsa” cezalandırılır. Bu bağlamda marketin imha edilmek üzere çöp kutusuna attığı tüketilemez besin maddelerinin çalınması olayı, hırsızlık suçunun önemli bir örneğidir. Bu olay, bozulmuş besin maddelerinin imha edilmek üzere alınması için çöp kutusuna atılıp kilitlenerek hazır tutulması ile ilgilidir. Bu olayın can alıcı noktası, burada Alman Ceza Kanunu m. 242 anlamında “yabancılık” unsurunun söz konusu olup olmadığıdır. Bunu tespit edebilmek için Alman Medeni Kanunu m. 959, bir diğer deyişle mülkiyetin terki hükmü gündeme gelmektedir. Bu çalışma, söz konusu olay ile ilgili Bavyera Eyaleti Yüksek Mahkemesi ve Federal Almanya Anayasa Mahkemesi'nin verdiği kararların değerlendirilmesine odaklanmaktadır.

Das Eigentum wird als Grundrecht im Art. 14 GG gewährleistet. Darüber hinaus hat das Eigentum auch privat- und strafrechtlichen Schutz. Diese beiden Rechtsdisziplinen sind in manchen Fällen miteinander eng verbunden. Wenn der Diebstahlverbrechen in Frage kommt, müssen manche Begriffe dieses Delikts, namentlich die Begriffe hinsichtlich des Eigentums, i.R.v. bürgerlichen Recht betrachtet werden. Nach § 242 StGB wird bestraft, ,,wer eine fremde bewegliche Sache einem anderen wegnimmt”. In diesem Zusammenhang ist der sog. Containern-Fall ein signifikantes Beispiel des Diebstahls. In diesem Fall geht es um die verdorbenen Lebensmittel, die auf den Abfallcontainer wegwirft und verschlossen werden, zur Abholung vom Entsorgungsunternehmen. Der Dreh- und Angelpunkt dieses Falls ist es, ob das Merkmal ,,Fremdheit” i.S.v. § 242 StGB hier vorliegt. Um dies festzustellen kommt § 959 BGB, nämlich die Dereliktionsklausel, in Frage. Dieser Beitrag konzentriert sich auf die Betrachtung der Entscheidungen des BayObLG und BVerfG über den Containern-Fall.